Muzyka klasyczna - 18 kwietnia, Bielska Orkiestra Cavatina, Camerata Silesia

Bielska Orkiestra Cavatina
Bielska Orkiestra Cavatina

Program

Antonio Vivaldi
Gloria RV 589
Josef Suk
Medytacja na staroczeskim chorale „Święty Wacław" Op. 35a
Pēteris Vasks
The Fruit of Silence
Arvo Pär
The Deer's Cry
Ola Gjeilo
Song of the Universal Pokaż mniej

Bielska Orkiestra Cavatina

Bielska Orkiestra Cavatina to zespół orkiestrowy działający w Bielsku-Białej od września 2023 roku, który w zależności od potrzeb programowych występuje w składzie zespołu barokowego, XIX-wiecznej orkiestry smyczkowej czy też klasycznej orkiestry symfonicznej. Zawsze jednak zachwyca najwyższym poziomem artystycznym, pasją i szacunkiem do dzieła, które wykonuje. Dzięki udanej współpracy władz miasta, Bielskiego Centrum Kultury i Fundacji Fiducia, udało się w Bielsku-Białej stworzyć orkiestrę uniwersalną, zawsze gotową podjąć się najpoważniejszych wyzwań artystycznych z zachowaniem tego, co w muzyce najcenniejsze - miłości do niej, szacunku do wykonywanego dzieła muzycznego i pasji wykonawczej. Słuchając gry muzyków, musimy, tak jak oni, poddać się im bez granic i zanurzyć całkowicie w dźwiękach, które płyną z estrady. Kierownictwo artystyczne zespołu tworzą: Jacek Stolarczyk, Krzysztof Kokoszewski i Jacek Obstarczyk pełniący dzisiaj rolę dyrygenta.

Camerata Silesia

Zespół Śpiewaków Miasta Katowice „Camerata Silesia” to czołowa w Polsce kameralna grupa śpiewacza utworzona w 1990 r. przez kierującą zespołem do dziś dyrygentkę Annę Szostak. 

Zespół ceniony jest przede wszystkim za perfekcyjne wykonania muzyki współczesnej. Dokonuje prawykonań, świetnie odnajduje się także w interpretacjach muzyki dawnej.

W ciągu ponad 30 lat działalności Camerata Silesia zdobyła międzynarodową renomę występując w najbardziej prestiżowych salach koncertowych Europy i Azji. Zespół regularnie bierze udział w najważniejszych międzynarodowych festiwalach muzycznych w Polsce, będąc gościem m.in. Warszawskiej Jesieni, Wielkanocnego Festiwalu Ludwiga van Beethovena czy festiwali takich jak Chopin i jego Europa.

Chór był również zapraszany na ważne festiwale zagraniczne: m.in. Sommerfestspiele 
w Bregenz, ISCM World Music Days w Wiedniu i we Wrocławiu, Musikfestival Landschaft Westfalen w Münster czy Sounds New Contemporary Music Festival w Canterbury.

Camerata Silesia współpracuje z najwybitniejszymi dyrygentami, solistami, instrumentalistami i orkiestrami na świecie. Spośród tych ostatnich można wymienić zespoły tej rangi, co Wiener Symphoniker, London Philharmonic Orchestra czy Narodowa Orkiestra Polskiego Radia w Katowicach, a także Sinfonia Varsovia. 

Poziom pracy chóru docenił szczególnie Krzysztof Penderecki – Camerata Silesia wielokrotnie współwykonywała pod batutą samego kompozytora jego Pasję Łukaszową, Polskie Requiem i Siedem bram Jerozolimy, a podczas Warszawskiej Jesieni uczestniczyła w wykonaniu Canticum Canticorum. W 2012 zespół został zaproszony do udziału w przedstawieniach 
i nagraniach na DVD scenicznej wersji Pasji wg św. Łukasza Pendereckiego w reżyserii Grzegorza Jarzyny. W 2017 roku chór wykonywał to samo dzieło w Londynie razem z London Philharmonic Orchestra pod dyrekcją Vladimira Jurowskiego. 

Zespół ma w dorobku już ponad pięćdziesiąt płyt. Pięć autorskich albumów chóru nagrane pod dyrekcją Anny Szostak-Myrczek uzyskały Nagrodę Muzyczną „Fryderyk” – w latach 1997, 2020, 2021, 2022 i 2023. Kilkanaście płyt chóru było do niej nominowanych. „Fryderykami” nagradzane były też przedsięwzięcia, przy których Camerata współpracowała: monograficzna płyta z utworami Pawła Szymańskiego z 1997 roku oraz box „100 na 100” dokumentujący sto lat muzyki polskiej wyróżniony w 2020 roku aż dwiema statuetkami. 

Zespół został objęty patronatem Miasta Katowice w 2004 roku, a także podjął stałą współpracę z NOSPR, której siedziba stała się stałym miejscem koncertowania Cameraty Silesii.

Od 2024 roku Zespół Śpiewaków Miasta Katowice „Camerata Silesia” jest Instytucją Kultury Miasta Katowice współprowadzoną przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

 

Dyrygenci:

Jacek Obstarczyk – dyrygent 

Naukę gry na fortepianie rozpoczął w wieku pięciu lat pod okiem swojego ojca. Po ukończeniu Państwowej Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I i II st. w Bielsku - Białej kontynuował swoją edukację na Akademii Muzycznej w Katowicach, a następnie w Universität für Musik und Darstellende Kunst w Wiedniu. Jako pianista oraz kompozytor jest laureatem wielu nagród ogólnopolskich i międzynarodowych konkursów muzycznych. W roku 2012 zdobył trzecie miejsce na konkursie Transatlantyk Instant Composition Contest, a dwa lata później, wraz z zespołem The ThreeX, otrzymał Grand Prix oraz złoty medal na Międzynarodowym Konkursie Muzyki Kameralnej w Osace (Japonia). W roli dyrygenta współpracuje między innymi z Bielską Orkiestrą Kameralną i ma na swoim koncie liczne występy w kraju i za granicą. Oprócz muzyki klasycznej zajmuje się również wieloma innymi gatunkami muzycznymi, takimi jak jazz, gospel, soul, pop. Jest członkiem i współtwórcą zespołu The ThreeX. Występował w większości krajów Europy, jak również w Stanach Zjednoczonych, Argentynie, Chile, Japonii, Chinach, Indiach oraz Australii. W swoim dorobku posiada pięć albumów studyjnych: Das Kleine Wien Trio - 1, The ThreeX - Unchained, Rebelión, Zoltán Kiss/Jacek Obstarczyk - Non Stop, The ThreeX - Playground oraz album DVD The ThreeX - Mindbowing. Jest współtwórcą Festiwalu Muzyki Crossover w Bielsku Białej. W 2017 roku, wraz z zespołem The ThreeX, otrzymał nagrodę prezydenta miasta Bielska-Białej w dziedzinie kultury i sztuki IKAR 2017.

 

Anna Szostak - dyrygentka

Dyrygent, pedagog, profesor sztuki w dyscyplinie sztuki muzyczne. Jest absolwentką Wydziału Artystycznego Uniwersytetu Śląskiego. Z uczelnią tą związana jest do dzisiaj. Odbyła studia podyplomowe w zakresie dyrygentury chóralnej i emisji głosu w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Stworzyła i prowadziła kilka zespołów wokalnych, z którymi zdobywała nagrody na festiwalach polskich i zagranicznych. Największe uznanie zyskała jako dyrygent Zespołu Śpiewaków Miasta Katowice „Camerata Silesia”, który prowadzi nieprzerwanie od jego założenia w 1990 roku. Zespół ten, składający się z solistów wokalistów, prowadzi aktywną działalność koncertową, wykonując pod jej kierunkiem zarówno utwory wokalne a cappella, jak i wokalno-instrumentalne, często z udziałem wybitnych solistów, zespołów i orkiestr. Poprowadziła od pulpitu dyrygenckiego ponad 300 prawykonań utworów polskich twórców współczesnych. Dyrygowała również prawykonaniami utworów powstałych przed wiekami i odkrytych współcześnie. Dyrygowała koncertami chóralnymi jak i wokalno-instrumentalnymi na najważniejszych międzynarodowych festiwalach. Przygotowany przez nią zespół występował z wieloma renomowanymi orkiestrami, m.in. Wiener Symphoniker, London Philharmonic Orchestra, a także z Narodową Orkiestrą Polskiego Radia w Katowicach czy Sinfonią Varsovią. W swoim dorobku Anna Szostak ma ponad 60 wydawnictw fonograficznych. Nagrywane pod jej dyrekcją i zgodnie z jej koncepcją płyty Cameraty honorowane są prestiżowymi wyróżnieniami - pięć z nich uzyskało „Fryderyka”, a kilkanaście było do niego nominowanych. Została uhonorowana także Nagrodą Ministra Kultury i Sztuki, Nagrodą Artystyczną Marszałka Województwa Śląskiego, a także uzyskała Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. 

 

Program:

Antonio Vivaldi – Gloria RV 589 – dyrygent Jacek Obstaczyk

Antonio Lucio Vivaldi (1678-1741) zwany Il Prete Rosso (pol. „Rudy Ksiądz”) – włoski kompozytor i skrzypek uznawany jest za jednego z najwybitniejszych kompozytorów epoki baroku. W wieku 25 lat otrzymał święcenia kapłańskie. Pół roku później, we wrześniu 1703 roku, rozpoczął pracę jako nauczyciel gry na skrzypcach w sierocińcu dla dziewcząt Ospedale della Pietà, dla którego komponował do końca życia. To właśnie dla dziewczęcej orkiestry smyczkowej tego schroniska dla ubogich i bezdomnych dziewcząt skomponował najsłynniejszy dzisiaj cykl czterech koncertów skrzypcowych zatytułowanych „Cztery pory roku”. Trzy „Glorie” (RV 588, 589 i 560) skomponowane zostały dla żeńskiego chóru w della Pieta najprawdopodobniej pomiędzy rokiem 1714 - 1719.  Ta najbardziej znana i uznawana za najpiękniejszą i najbardziej doskonałą, rozpoczyna nasz dzisiejszy koncert. Potocznie nazywana „Glorią Vivaldiego” ze względu na dużą popularność i skład wykonawczy - orkiestrę kameralną i chór. Gloria RV 589 jest bardziej wyrafinowana i bardziej oryginalna niż jej poprzedniczka, Gloria in excelsis Deo, napisana na chór solo. Partytura Glorii RV 560 niestety zaginęła. 

  1. Gloria in excelsis Deo (chór)
  2. Et in terra pax (chór)
  3. Laudamus te (soprany I i II)
  4. Gratias agimus tibi (chór)
  5. Propter magnam gloriam (chór)
  6. Domine Deus, Rex coelestis (sopran)
  7. Domine, Fili unigenite (chór)
  8. Domine Deus, Agnus Dei (alt i chór)
  9. Qui tollis peccata mundi (chór)
  10. Qui sedes ad dexteram Patris (alt)
  11. Quoniam tu solus sanctus (chór)
  12. Cum Sancto Spiritu (chór)

Czas trwania: 32 min

Przerwa

Josef Suk – Medytacje na staroczeskim chorale „Święty Wacław” op. 35 a – dyrygent Jacek Obstarczyk

Josef Suk (1874-1935) czeski kompozytor i znakomity skrzypek. Był uczniem i zięciem Antonína Dvořáka. Studiował w konserwatorium w Pradze, m.in. grę na skrzypcach pod okiem Antonína Bennewitza i kompozycję u Antonína Dvořáka. W roku 1922 został w nim profesorem kompozycji, a w roku 1924 jego rektorem. Medytacje na orkiestrę smyczkową to utwór skomponowany najprawdopodobniej w 1914 roku, w którym kompozytor zawarł motywy zaczerpnięte ze staroczeskiego chorału opiewającego życie i męczeńską śmierć Świętego Wacława, patrona Czech. To wzruszający utwór pełen melancholii, ale także dramatyzmu. Utwór ten występuje także w wersji na kwartet smyczkowy.

Czas trawa 7:30 min. 

 

Peteris Vasks - The Fruit of Silence – dyrygentka – Anna Szostak

Peteris Vasks (1946) – łotewski kompozytor zafascynowany skalami modalnymi (durowe skale kościelne) i motywiką łotewskiej muzyki ludowej. Tworzy muzykę niezwykle ekspresyjną i programową. W swych kompozycjach stara się wyrazić sprzeciw wobec niszczeniu przyrody i zaniku tradycyjnych wartości etycznych we współczesnym, otaczającym nas świecie. Właśnie ten utwór, The Fruit of Silence (Owoc ciszy) na orkiestrę smyczkową, stanowi najlepszy przykład jego twórczości.  

Czas trwania: 4:50 min.

 

Arvo Pärt – The Deer’s Cry – dyrygentka Anna Szostak

Arvo Pärt (1935) – kompozytor estoński. Jego twórczość nawiązuje do praktyk medytacyjno- ascetycznych mnichów ze Świętej Góry Atos (wspólnota mnichów prawosławnych z Góry Athos na greckim półwyspie Athos). Jak sam mówi o swojej twórczości „ma ona więcej wspólnego z wielowiekową tradycją chorału gregoriańskiego i polifonią renesansową, niż z twórczością współczesnych minimalistów”. Utwór, który usłyszymy, The Deer’s Cry (Krzyk jeleni), jest tego spojrzenia na muzykę najlepszym przykładem. Prosta harmonia utrzymana w renesansowym stylu i polifoniczny dialog głosów jest podobny w swym wyrazie do wielogłosowego śpiewu cerkiewnego. 

Czas trwania 4:20 min.

 

Ola Gjeilo – Song of the Universal – dyrygentka – Anna Szostak

Ola Gjeilo (1978) – norweski pianista i kompozytor. Głównie komponuje muzykę chóralną i fortepianową, ale w jego twórczości znajdziemy także utwory na orkiestrę symfoniczną. W 2012 roku jego album z muzyką chóralną „Northem Lights” został wyróżniony w kategorii wokalna muzyka klasyczna przez iTunes, jako album roku. „Song of the Universal”, który zakończy dzisiejszy koncert, to właśnie typowy przykład twórczości Ola Gjeilo. Chór, orkiestra smyczkowa i fortepian, starają się opowiedzieć nam dźwiękami o zamglonych mrocznych pejzażach górskich, a także opisać słoneczne chwile po długiej polarnej nocy, ale przede wszystkim zachwycać i opowiadać o uniwersalnej piękności, jaką jest otaczająca nas przyroda.

Czas trwania: 10:20

Andrzej Kucybała

 

czwartek
18 kwietnia
2024
19:00
place
Cavatina Hall

ul. Dworkowa 2
43-300 Bielsko-Biała

Wykonawcy

Bielska Orkiestra Cavatina
Camerata Silesia
Jacek Obstarczyk
dyrygent
Anna Szostak
dyrygent